W ostatnich latach coraz częściej zwraca się uwagę na znaczenie mikroflory jelitowej dla ogólnego stanu zdrowia. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się psychobiotyki – probiotyki wpływające na nasze zdrowie psychiczne. Na półkach aptek coraz częściej możemy spotkać suplementy zawierające te specyficzne bakterie.
Przypomnijmy sobie, czym jest mikroflora jelitowa. To zbiór drobnoustrojów żyjących w naszych jelitach, który pomaga utrzymać równowagę w naszym organizmie. Skład tej mikroflory jest indywidualny dla każdego z nas i może ulegać zmianom pod wpływem różnych czynników, takich jak wiek, aktywność fizyczna, dieta, warunki środowiskowe czy stosowane leki. Bakterie składające się na naszą mikroflorę uczestniczą między innymi w prawidłowej pracy układu pokarmowego, walce z patogenami, syntezie witaminy K i witamin z grupy B, a także w funkcjonowaniu układu nerwowego.
Psychobiotyki to żywe organizmy probiotyczne, które zamieszkują nasze jelita i które, będąc obecne w odpowiedniej ilości, korzystnie wpływają na zdrowie psychiczne. Wpływają one na oś jelita-mózg poprzez oddziaływanie na układ nerwowy (np. stymulują syntezę neuroprzekaźników), układ hormonalny oraz układ immunologiczny. W efekcie działania psychobiotyków obserwowane są efekty przeciwlękowe, przeciwdepresyjne, poprawa funkcji poznawczych, działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające.
Utrzymanie zdrowej bariery jelitowej jest zasadnicze dla leczenia różnych schorzeń, takich jak zaburzenia lękowe, depresja czy choroby Alzheimera i Parkinsona. Nawet u osób niecierpiących na poważne zaburzenia psychiczne, obecność odpowiedniej ilości psychobiotyków w jelitach, szczególnie w połączeniu z odpowiednią dietą, ma korzystny wpływ na samopoczucie i pomaga łagodzić objawy stresu.
U pacjentów cierpiących na depresję lub chorobę Alzheimera zauważono zmniejszenie liczby bakterii z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium oraz zwiększenie przepuszczalności bariery jelitowej. W przypadku choroby Parkinsona, jednej z najpowszechniejszych chorób zwyrodnieniowych układu nerwowego, zaobserwowano zaburzenia mikroflory jelitowej, szczególnie niedoboru szczepów biorących udział w produkcji witamin z grupy B. Psychobiotyki mogą tutaj nie tylko poprawiać funkcje układu nerwowego, ale także złagodzić dolegliwości żołądkowo-jelitowe często występujące u tych pacjentów.