Alkoholizm to choroba, charakteryzująca się brakiem kontroli nad spożywaniem alkoholu. To jedno z najbardziej rozpowszechnionych uzależnień na świecie, z szacunkowo 250 milionów osób dotkniętych tą przypadłością według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Konsekwencje nadmiernego konsumpcji alkoholu są różnorodne i alarmujące: od poważnych problemów zdrowotnych po kłopoty rodzinne, zawodowe i finansowe. Pomimo, że alkoholizm jest trudny do leczenia, możliwe jest jego zwalczanie za pomocą odpowiedniej terapii, motywacji pacjenta i często również wsparcia farmakologicznego.
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, alkoholizm jest klasyfikowany jako zaburzenie psychiczne i zaburzenie zachowania wynikające z konsumpcji alkoholu, oznaczone kodami od F.10.0 do F.10.7. Definicja Światowej Organizacji Zdrowia również podkreśla ten aspekt choroby, wskazując na alkoholika jako osobę spożywającą duże ilości alkoholu, co skutkuje zaburzeniami psychicznymi lub pogorszeniem stanu zdrowia.
Uściślając, alkoholizm to przewlekłe zaburzenie, które charakteryzuje utrata kontroli nad ilością spożywanego alkoholu. Osoba uzależniona konsumuje alkohol coraz częściej i w większych ilościach, co prowadzi do zaniedbania obowiązków zawodowych i rodzinnych oraz do nieodwracalnych zmian w organizmie. Alkoholizm jest chorobą, która może prowadzić do śmierci – nawet jeśli śmierć nie nastąpi bezpośrednio po spożyciu dużej ilości alkoholu, ryzyko zgonu na skutek chorób wynikających z picia znacznie wzrasta.
Przyczyny alkoholizmu są złożone i nie można ich jednoznacznie określić. Wiadomo jednak, że na rozwój choroby alkoholowej wpływają czynniki biologiczne, społeczne, psychologiczne i duchowe. Czynniki biologiczne dotyczą predyspozycji genetycznych do uzależnienia, które mogą być dziedziczone. Tym niemniej, do tej pory nie udało się zidentyfikować konkretnego genu odpowiedzialnego za alkoholizm.
Czynniki społeczne są ściśle powiązane z alkoholizmem, a wśród nich kluczową rolę odgrywają środowisko rodzinne, normy społeczne dotyczące konsumpcji alkoholu oraz dostępność mocnych alkoholi. Czynniki psychologiczne, takie jak proces dojrzewania, cechy osobowości i umiejętność radzenia sobie ze stresem, mogą również wpływać na to, czy sporadyczne picie alkoholu przerodzi się w uzależnienie.
Wreszcie, czynniki duchowe, które odnoszą się do naszej zdolności do emocjonalnego angażowania się w relacje i różne sytuacje życiowe, mogą również wpływać na podatność na alkoholizm.