Blisko 400 tys. osób w Polsce zmaga się z padaczką, trudną do leczenia chorobą ośrodkowego układu nerwowego. U 5% pacjentów występuje niestety oporność na leczenie farmakologiczne, co oznacza, że cierpią na tzw. padaczkę lekooporną. Dodatkowo, ograniczony dostęp do refundacji nowoczesnych leków przeciwpadaczkowych stanowi przeszkodę dla wielu pacjentów pragnących podjąć skuteczną terapię. Warto jednak zaznaczyć, że nawet stosowanie takiej terapii może prowadzić do różnych skutków ubocznych, w tym uzależnienia od leków.
Charakterystycznym objawem padaczki są niespodziewane napady, które wynikają z zaburzeń funkcjonowania komórek nerwowych. Częstotliwość tych napadów jest zróżnicowana – niektórzy pacjenci doświadczają ich co kilkanaście minut. Głównym narzędziem w walce z padaczką jest farmakoterapia, a wybór specyfiku zależy od rodzaju napadów i postaci choroby. Pacjentom podaje się leki przeciwdrgawkowe i uspokajające, ale problemem jest często niezdolność do sfinansowania leków nowej generacji z powodu braku refundacji.
Na liście refundowanych leków na padaczkę znajdują się niestety tylko substancje starszej generacji. Mogą one powodować wiele skutków ubocznych, a długotrwałe ich stosowanie prowadzi do uzależnienia. Na szczególną uwagę zasługują pochodne kwasu barbiturowego, które oddziałują na receptor GABA i stłumiają aktywność neuronów w mózgu. Wyróżnia się tu krótko, średnio i długo działające pochodne kwasu barbiturowego.
Wśród barbituranów o długim czasie działania wykorzystywanych w leczeniu padaczki można wymienić fenobarbital, barbital, metylofenobarbital i metabarbital. Te leki są dostępne jedynie na receptę, a cena pacjenta wynosi kilka złotych. Są one jednak bardzo uzależniające, dlatego zaleca się jak najkrótsze stosowanie ich. Niestety, nie zawsze jest to możliwe i pacjenci wymagają coraz większych dawek leków. Uzależnienie utrudnia odstawienie leku i może prowadzić do wystąpienia zespołu abstynencyjnego.
Poza uzależnieniem, barbiturany mają również pewne interakcje z innymi lekami. Osłabiają działanie leków przeciwkrzepliwych, hipoglikemicznych i środków antykoncepcyjnych, natomiast nasilają działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Niezwykle ważne jest unikanie łączenia barbituranów z alkoholem, co może prowadzić do niebezpiecznej dla życia zapaści.